Leasing là gì?

Leasing có nghĩa là hoạt động thuê mua. Thuê mua được hiểu là hoạt động mà ở đó diễn ra giao dịch giữa người cho thuê và người đi thuê. Người cho thuê sẽ chuyển giao tài sản cho người thuê để người này sử dụng trước khi quyết định mua hay không mua tài sản lúc hết hạn thuê.

Trên thực tế, thuê mua là một bộ phận giúp giải quyết mối quan hệ cung – cầu về vốn giữa các doanh nghiệp. Ở đó, người cung ứng vốn đóng vai trò là người cho thuê sẽ thực hiện theo đúng yêu cầu của người thuê tức là người cần vốn về những tài sản, thiết bị mà người thuê yêu cầu. Đồng thời người cung ứng vốn sẽ nắm giữ quyền sở hữu đối với những tài sản cho thuê.

Hoạt động này giúp người thuê không có đủ vốn để mua tài sản vẫn có đủ khả năng sở hữu những tài sản mà họ cần phải có để đảm bảo cho hoạt động của doanh nghiệp như nhà xưởng, thiết bị, máy móc sản xuất… Nhưng họ có nghĩa vụ phải thanh toán tiền thuê theo thỏa thuận trong hợp đồng. Trong đó, tổng số tiền bên thuê trả cho bên cho thuê phải bằng hoặc lớn hơn giá thị trường của tài sản cho thuê vào thời điểm ký hợp đồng.

“Leasing có thể coi là hình thức tín dụng nhưng có điểm khác đó là tín dụng bằng tài sản chứ không phải tín dụng bằng tiền.”.

Ưu điểm và nhược điểm của hoạt động thuê mua leasing

Ngày nay, hoạt động thuê mua diễn ra khá phổ biến. Nó mang lại cả lợi ích cho cả người thuê và người cho thuê. Trong đó, người thuê là người sử dụng tài sản đã được người cho thuê chuyển giao. Người cho thuê là chủ sở hữu pháp lý của tài sản cho thuê. Ngoài ra, có thể có sự tham gia của một số chủ thể khác như nhà chế tạo, người cung ứng, người cho vay, cơ quan quản lý nhà nước…

Ưu điểm đối với bên thuê

• Giúp doanh nghiệp đi thuê không bị đọng vốn quá nhiều trong tài sản cố định. Tức là tiếp tục giải quyết bài toán về vốn.
• Thông qua hoạt động thuê mua, các doanh nghiệp có thể linh động trong việc chuyển tài sản cố định thành nguồn tài sản lưu động. Chưa kể doanh nghiệp có thể chuyển dịch vốn đầu tư cho các dự án kinh doanh khác có hiệu quả cao hơn.
• Có mức độ rủi ro thấp. Các thủ tục, điều kiện, hợp đồng tiến hành thuê mua cũng đơn giản và được thực hiện nhanh chóng hơn so với phương thức khác. Điều này giúp người thuê không bị mất cơ hội kinh doanh, hiện đại hóa công nghệ sản xuất cho doanh nghiệp.
• Cho phép người thuê hiện đại hóa sản xuất theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ mới;
  
• Một ưu điểm nữa mà người thuê được hưởng chính là tiết kiệm được một khoản từ thuế.

Ưu điểm đối với bên cho thuê

• Người cho thuê vẫn giữ quyền sở hữu tài sản, bởi vậy mức độ an toàn cho khối tài sản này là cao.
• Đảm bảo tài sản không được sử dụng sai mục đích khi ký hợp đồng. Điều này giúp người cho thuê đảm bảo và kiểm soát được những rủi ro.\
• Hạn chế được rủi ro lạm phát.
  
• Giúp tăng uy tín và năng lực của bên cho thuê khi linh hoạt và đáp ứng được nhu cầu của bên cần thuê trong đầu tư kinh doanh.

Ngoài những lợi ích cho cả bên cho thuê và bên thuê thì rõ ràng, hoạt động thuê mua cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Vậy nhược điểm của leasing là gì? Đó là chi phí cho hoạt động thuê mua thường cao hơn mức lãi suất cho vay của các hình thức vốn khác.

Hơn nữa trong giai đoạn đi thuê, dù người thuê có trả đủ số tiền thuê nhưng họ vẫn không được sử dụng tài sản vào mục đích khác. Điều này khiến cho bên thuê bị động trong khâu sản xuất, kinh doanh. Cuối cùng đến khi họ quyết định mua tài sản này thì tổng chi phí bỏ ra trong quá trình thuê mua, giá trị tài sản sẽ bị đội lên.

Có bao nhiêu loại Leasing?

Hiện nay có rất nhiều hình thức cho thuê, gắn liền với tài chính, hoạt động, phạm vi (trong nước, quốc tế), xuất khẩu... Chúng ta sẽ chỉ tìm hiểu 2 hình thức phổ biến là cho thuê vận hành và cho thuê tài chính.

Có hai loại hình chính là cho thuê vận hành (operating leases) và cho thuê tài chính (financial leases).

Cho thuê vận hành: là loại cho thuê ngắn hạn và trong nội dung hợp đồng thuê tài sản không thể hiện sự chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản.

Cho thuê tài chính: là loại cho thuê dài hạn và trong nội dung hợp đồng thuê tài sản có thể hiện sự chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền quyền sở hữu tài sản.

Hình thức cho thuê vận hành

Còn được gọi là Cho thuê hoạt động, là hình thức cho thuê tài sản, theo đó khách hàng sử dụng tài sản cho thuê của công ty cho thuê tài chính trong một thời gian nhất định và sẽ hoàn trả lại tài sản đó cho bên cho thuê khi kết thúc thời hạn thuê tài sản. Công ty cho thuê tài chính giữ quyền sở hữu tài sản cho thuê và khách hàng phải có trách nhiệm thanh toán theo hợp đồng thuê.

Một doanh nghiệp không nhất thiết phải sở hữu tài sản để tạo ra lợi nhuận. Với một số ngành nghề đặc thù, chỉ cần sử dụng quyền sử dụng tài sản trong một khoảng thời gian nhất định để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh. Hơn nữa, thành tựu công nghệ phát triển ngày càng nhanh, nên việc mua đứt máy móc thiết bị đặc thù có thể sẽ làm doanh nghiệp bị lạc hậu hay “lỗi mốt” và gây nhiều trở ngại cho việc phát triển kinh doanh. Đây được xem là giải pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp hạn chế các rủi ro về công nghệ, giá cả, chi phí bảo trì, sữa chữa, chi phí thanh lý tài sản và v.v. Loại hình dịch vụ này rất phù hợp với các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng tài sản thuê trong thời gian không quá dài và luôn có nhu cầu cập nhật công nghệ.

Trong đời sống thực tế ranh giới giữa hai loại cho thuê này cũng không rõ ràng. Do đó, hiện nay phần lớn các nước dựa trên các tiêu chuẩn do Ủy ban tiêu chuẩn kế toán quốc tế (IASC- International Accounting Standard Council) đã qui định để xác minh một hợp đồng giao dịch được gọi là hợp đồng cho thuê hoạt động hay hợp đồng cho thuê tài chính.

Hình thức cho thuê tài chính mua và cho thuê lại

Mua và cho thuê lại theo hình thức cho thuê tài chính (gọi tắt là Mua và cho Thuê lại) là việc Công ty cho thuê tài chính mua tài sản thuộc sở hữu Bên thuê và cho Bên thuê thuê lại chính tài sản đó theo hình thức cho thuê tài chính để Bên thuê tiếp tục sử dụng phục vụ cho hoạt động của mình trong thời gian Bên thuê khó khăn về tài chính trong việc thanh toán cho nhà cung cấp. Trong giao dịch mua và cho thuê lại, Bên thuê đồng thời là Nhà cung cấp tài sản cho thuê.

Đây là cách tài trợ vốn để cơ cấu nguồn vốn lại cho doanh nghiệp trung và dài hạn. Các tài sản mà doanh nghiệp đã đầu tư và đã sử dụng sẽ được chuyển quyền sở hữu sang công ty cho thuê tài chính trong thời gian nhất định từ 2-5 năm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp này có thể được tài trợ lên đến 90% giá trị còn lại của thiết bị. Với phương thức đặc biệt này, các doanh nghiệp sẽ được bổ sung vốn lưu động, cân đối lại nguồn vốn hoặc làm vốn đối ứng mới cho dự án khác, mục đích khác và v.v.

Hoặc khi bạn cần nguồn vốn lưu động sản xuất kinh doanh, bạn cũng có thể sử dụng dịch vụ này đối với bất kì máy móc thiết bị hiện có nào tại doanh nghiệp của bạn. Dịch vụ này giúp các doanh nghiệp có thể trích khấu hao, chuyển thiết bị thành tiền mặt trong khi vẫn có toàn quyền sử dụng thiết bị.

Theo quy định của Ủy ban tiêu chuẩn kế toán quốc tế, bất cứ một giao dịch cho thuê nào thỏa mãn ít nhất một trong bốn tiêu chuẩn sau đây đều được gọi là cho thuê tài chính:

1. Quyền sở hữu tài sản được chuyển giao khi chấm dứt thời hạn hợp đồng.
2. Hợp đồng có quy định quyền chọn mua.
3. Thời hạn hợp đồng bằng phần lớn thời gian hoạt động của tài sản.
4. Giá của các khoản tiền thuê lớn hơn hoặc gần bằng giá trị của tài sản thuê.

St